Zes mooie winterstructuren
De kale naaktheid van de winter biedt kansen. Ze laat ons de grillige vormen van de aarde zien.
Zelfs als het niet vriest en er valt geen sneeuw (natuurlijk hoop ik WEL op een strenge winter) is er genoeg te ontdekken.
In deze blog geef ik tips voor het observeren van de mooiste structuren van de winterse natuur.
Zes mooie winterstructuren om naar uit te kijken deze winter en je over te verwonderen.
Sommige dingen zijn er alleen in de winter zoals ijs. Andere dingen vallen meer op in de winter omdat er geen blad aan de bomen zit of omdat er voor de rest weinig kleur is.
Daag jezelf uit om deze winter zoveel mogelijk mooie structuren te verzamelen.
1. Mos
Mos is er het hele jaar door. Maar juist in de winter valt het heldere, groene mos extra op omdat er voor de rest weinig kleur is.
- Kan je ook mos vinden met roodoranje sporenkapsels?
- Kijk eens naar de verschillende structuren van mos, iedere soort mos heeft een andere opbouw.
- Vergeet het mos niet te voelen en te ruiken.
tip: neem een loep mee als je op ontdekkingstocht gaat.
2. Vormen in het ijs
Als het heeft gevroren speur dan snel alle plassen en ondiepe sloten af. Het groeiende ijs creëert prachtige geometrische vormen.
Maar er zijn ook mooie ronde vormen te zien van ingevroren luchtbellen.
Wil je buiten werken met waterverf als het vriest, houd er dan rekening mee dat je verf kan bevriezen en daardoor slechter (en op een gegeven moment helemaal niet meer) vloeit. Je zult ook ijsstructuren in je verf en op papier gaan zien. Als je goed kijkt kan je dat zien in de onderstaande ijstekening. Het zijn de donkerdere stipjes waar mijn verf kristalliseerde.
Ik vind dit effect wel leuk. Het laat zien dat er geschilderd is onder winterse omstandigheden. Maar wil je niet dat dit gebeurt dan kun je het voorkomen door een beetje alcohol bij het water in je waterkwast te doen.
Je kan ook werken met potloden of krijt, eventueel op getint papier.
Meer over sneeuw en ijs kan je vinden in deze blog.
3. Boombast
Ook boombast valt in de winter extra op omdat de bomen geen bladeren hebben.
- Welke vormen zitten er in de bast? Zitten er groeven, ribbels of knoesten in?
- Hoeveel kleuren kan je ontdekken? Dat is vaak verrassend veel!
- Hoe voelt de bast?
4. Korstmossen
Net als gewone mossen zijn korstmossen er het hele jaar. Ze hebben prachtige grillige vormen. Korstmossen lijken samen met mossen op een boomstronk wel een miniatuurlandschap te vormen.
Ook hebben korstmossen heel aparte kleuren. Sommige zijn dooiergeel en anderen bleek groenblauw.
Tip: Vergeet je loep niet mee te nemen voor een kijkje in een andere wereld.
5. Kale takken
Hoewel ik de herfst echt prachtig vind en me ieder jaar in november een beetje melancholisch voel als de laatste bladeren uit de bomen dwarrelen, vind ik de wintersilhouetten van loofbomen op hun eigen ingetogen manier ook heel mooi.
Bomen kan je leren herkennen aan hun silhouet. Mijn favoriete silhouet is die van de lindeboom. Maar ook de elzenbomen vind ik erg mooi. Elzenbomen zijn wat mij betreft in de winter op hun mooist.
Het leuke van kale takken in de winter is dat je de lucht en de zon erdoorheen kan zien. Ze vormen als het ware een lijstje of raamwerk voor de hemel erachter.
6. Kegels van naaldbomen
Dennenkegels kan je het hele jaar door vinden maar ook deze vallen extra op als de natuur kaal is.
Maak een lekkere wandeling buiten en neem wat dennenkegels mee naar binnen om te schetsen. Of kijk hoe ze langzaam open gaan in de warme huiskamer. De complexe structuur van een kegel is prachtig en lijkt misschien wel onmogelijk om vast te leggen op papier.
Tip: Probeer te kijken of je de lijnenstructuur kan ontdekken van banen die schuin omhoog lopen van links naar rechts en lijnen die er precies tegenin lopen van rechts naar links.
Kijk maar eens naar de tweede afbeelding. Hierin heb ik een deel van de basis laten staan van de schets. Hierin is de structuur goed zichtbaar.
In de plantenwereld komt deze structuur veel vaker voor. Denk maar eens aan een uitgebloeide kaardenbol of de kop van een zonnebloem.
Workshop winterstructuren
Wil je samen opzoek naar winterse structuren en leren hoe je ze op eenvoudige wijze kan schetsen/schilderen?
Op zaterdag 3 januari 2026 geef ik weer een workshop voor Staatsbosbeheer Drents-Friese Wold waarbij we dieper in gaan op dit thema.
Extra speciaal is dat we deze keer ook lekker binnen aan de slag gaan, we gaan winterse structuren nabootsen op papier met aquarelverf en huis-, tuin- en keukenhulpmiddelen.
Reactie plaatsen
Reacties