Perfectionisme en natuurjournalen

Gepubliceerd op 23 november 2023 om 11:55

Ja maar, ik kan helemaal niet tekenen!


Dit is een uitspraak die ik steeds terug hoor komen bij workshopdeelnemers of mensen die graag willen deelnemen aan een workshop of starten met natuurjournalen.

Ik zeg dan: “Echt iedereen kan tekenen!”  Vaak kijkt de persoon in kwestie mij dan wat ongelovig aan om tijdens de workshop zelf te ervaren dat het ECHT zo is.

Helaas hebben veel mensen op school geleerd dat tekenen iets is dat altijd een mooi beeld moet opleveren. Een museumstuk dat alleen met geweldig veel talent en aanleg tot stand gebracht kan worden.

Dat tekenen een vaardigheid is die iedereen kan leren door regelmatig te oefenen, dat beseffen veel mensen niet. Zwemmen, lopen en schrijven kan iedereen leren en er zijn geen supertalenten voor nodig. Dat is ook zo bij tekenen.


Teken om de natuur te observeren, te verwonderen en ontdekken!
Bij natuurjournalen gaat het niet om het tekenen van een perfecte plaat. Het tekenen wordt gebruikt als middel om tot diepere observatie van de natuur te komen.

Want juist door het proces van tekenen ga je op een andere manier kijken en daardoor ontdek je nieuwe dingen en verwonder je je over dingen die er altijd al waren.
Door te schetsen en te schrijven ervaar je de wereld om je heen op een hele nieuwe manier.

Door de focus te verleggen van “het maken van een mooie tekening” naar ontdekken, verwonderen en verbinden met de natuur, merk ik dat veel workshopdeelnemers het tekenen een stuk minder intimiderend vinden. Omdat het resultaat niet zo belangrijk is, ontstaat er ruimte voor onbevangenheid, speelsheid, rust en flow.

Denk jij ook dat je niet kan tekenen of word je weleens verlamd door perfectionisme? Dan zijn de onderstaande tips voor jou:
 

Bovenstaande observaties zijn van Daniël (toen 7 jaar). 

De bovenstaande observaties zijn van Myrthe (8 jaar) . 

Houd je onderwerp eenvoudig: klein, kleiner, kleinst
Ga opzoek naar takjes, bladeren, bessen, noten, veren en andere natuurvondsten. Zorg dat je je onderwerp overzichtelijk houdt. Houd het klein. Heb je een complexe tak met blaadjes? Haal er dan 1 blaadje af en teken dat. Teken een klein deel van een takje in plaats van een hele tak. Merk je dat het je overweldigt? Teken dan alleen de steel of een deel van het blad.
Een bloem kun je opdelen en alleen de losse bloemblaadjes schetsen.

 

Begin met schrijven en stel vragen.

Vind je het moeilijk om te beginnen op een witte pagina? Begin dan eenvoudig met het opschrijven van de datum en plaats en maak aantekeningen over het weer.

Observeer je onderwerp en gebruik je zintuigen. Wat zie je, hoor je, ruik je, proef je en voel je? Misschien komen er wel herinneringen in je naar boven of gevoelens. Schrijf ze op, net als de vragen die in je opkomen en je associaties.

Zo kom je gemakkelijk in de observatie-, ontdek- en verwondermodus.

Ontdek jouw creativiteit! Wees nieuwsgierig naar je proces.

Geniet van het proces van natuurjournalen. Ik hoor van workshopdeelnemers heel vaak terug dat ze rust en flow ervaren tijdens het natuurjournalen.

Sta jezelf toe om te spelen en experimenteren: Probeer te onderzoeken welke technieken en materialen je fijn vindt om te gebruiken.

Dit proces kan je bij jezelf met nieuwsgierigheid bekijken, dezelfde soort aandacht als die je hebt voor het observeren van de natuur om je heen.

Geef jezelf een tijdslimiet
In mijn workshops doe ik oefeningen met schetsen in minder dan een minuut. Dat klinkt heel kort en de meeste mensen schrikken er eerst van.

Maar als je dit doet ontdek je dat je in 1 minuut een prima schets kan maken. Je krijgt er zelfvertrouwen van.

Maak er een paar aantekeningen bij en je hebt al een leuke natuurjournalpagina!
 

Stempelen, omtrekken en afdrukken

Je kan het ‘echte’ tekenen omzeilen door afdrukken te maken, te stempelen en door natuurlijke materialen om te trekken. Maak gebruik van materialen die op een pagina van je schetsboek passen.

Voorbeeld: smeer een blad in met aquarelverf, druk het goed plat op je schetsboekpagina met de ingesmeerde kant op het papier. Het resultaat is een afdruk van het blad op je papier die de structuur goed laat zien. Maak er aantekeningen bij.

Dit is een hele andere manier van observeren dan het natekenen van een object en net zo waardevol! Je maakt hierbij gebruik van je gevoelszintuig en ontdekt hele andere dingen dan bij het natekenen van iets, waarbij het vooral gaat om de visuele informatie.

Vind je het lastig om je over te geven aan de observatie en verwondermodus en merk je dat perfectionisme je blokkeert?  Het kan helpen om naar een workshop te komen.  Ik geef laagdrempelige natuurjournal workshops waar iedereen aan mee kan doen, ook zonder teken- en schilderervaring. Je zal merken dat er veel meer deelnemers zijn met hetzelfde probleem!  

Ik besteed veel aandacht aan oefeningen die je helpen om in je creatieve flow te komen en je perfectionisme los te laten. 

 

Onderstaande reacties kreeg ik van een deelnemers van een workshop tijdens de Gaasterlandse natuurweek: 

 

 

"Duidelijk uitleg en leuke oefeningen! Heel fijn dat we uit de perfectionistische mindset worden gehaald, voordat we echt beginnen."

 

"Ik heb met volle teugen genoten en ik heb zin om ermee verder te gaan”

 

Hier vind je het workshop aanbod. 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.